Institut za povrtarstvo je naučnoistraživačka ustanova. Osnivač Instituta je Republika Srbija. Pretežna delatnost je istraživanje i eksperimentalni razvoj u biotehnologiji. Institut za povrtarstvo obavlja naučnoistraživačku delatnost od opšteg interesa za Republiku Srbiju. Pretežna delatnost ostvaruje se kroz primenjena i razvojna istraživanja usmerena ka zadovolјavanju potreba neposrednih korisnika rezultata istraživanja i osnovna istraživanja kao osnova za primenjena i razvojna istraživanja. Institut je registrovan kod Privrednog suda Požarevac, broj registarskog uloška 5-309-00.
Organi Instituta za povrtarstvo su Upravni odbor i direktor. Stručni organ Instituta je Naučno veće.
Institut za povrtarstvo obavlјa naučnoistraživačku delatnost radi ostvarivanja opšteg interesa kao akreditovani istraživačko-razvojni institut. Pored naučnoistraživačke delatnosti obavlјaju se i drugi poslovi kojima se aktivno komercijalizuju rezultati naučnog i istraživačkog rada.
Institut za povrtarstvo je 2016-te godine proslavio jubilarnih 70 godina uspešnog poslovanja.
Rad u Institutu je organizovan u okviru sedam organizacionih jedinica:
- Odeljenje za genetiku i oplemenjivanje povrća,
- Odeljenje za agrotehniku i fiziologiju povrća,
- Odeljenje za zaštitu povrća,
- Odeljenje za proizvodnju semena,
- Odeljenje za doradu i pakovanje semena,
- Laboratorija za ispitivanje semena i
- Odeljenje zajedničkih poslova.
Naučno-istraživačkim radom bavi se 12 doktora nauka i 4 doktoranda. Njihov rad usmeren je na genetiku i oplemenjivanje povrtarskih vrsta, fiziologiju i agrotehniku povrća, semenarstvo, fitopatologiju i zaštitu povrća od bolesti, štetočina i korova. Istraživački programi su fokusirani na rešavanje aktuelnih problema gajenja različitih povrtarskih vrsta, na očuvanje i ispitivanje genskog pula i upoznavanje sa specifičnostima pojedinih povrtarskih vrsta. Rezultati istraživanja su nova saznanja i metode koje mogu da se primene u procesu proizvodnje povrća, novi pristupi u selekciji i semenarstvu i najvažnije, nove sorte i hibridi različitih povrtarskih vrsta. Institut je najpoznatiji po sortama i hibridima paprike i paradajza koji nalaze svoje mesto na tržištu, ne samo u Srbiji, već i u Bugarskoj, Makedoniji, Belorusiji, Rumuniji, Crnoj Gori, Italiji i Albaniji.
Rezultate naučnog rada istraživači prezentuju na naučnim skupovima kako u zemlji tako i u inostranstvu. Učešćem na međunarodnim naučnim skupovima ili na višemesečnim usavršavanjima predstavljaju Institut u mnogim zemljama širom sveta. Istraživači Instituta uključeni su u nacionalne i međunarodne projekte, a uspostavljena je i saradnja sa brojnim naučnoistraživačkim organizacijama, fakultetima, visokim školama, poljoprivrednim stručnim službama, Vladom i nadležnim ministarstvima, kao i stranim ambasadama i međunarodnim institucijama. Najveću stavku u prihodu Instituta, kao i nekada, čini prodaja semena sortimenta povrća koji je tim istraživača ovog Instituta stvorio višegodišnjim radom.
Institut raspolaže sa 140 hektara obradive zemlje sa mogućnošću navodnjavanja. Deo ove obradive površine se koristi za izvođenje eksperimenata, održavanje kolekcija povrtarstkih vrsta, ispitivanje sortnih ogleda, a najveće površine služe za proizvodnju semenskih useva povrtarskih vrsta i merkantilnih ratarskih useva. Pored otvorenog polja, Institut ima oko 1,1 hektar pod zaštićenim prostorom (staklenici i plastenici) koji služi za postavljanje različitih ogleda u kontrolisanim uslovima, selekciju i proizvodnju hibridnog semena paradajza i paprike. U okviru Instituta se nalaze četiri laboratorije: za biotehnološka ispitivanja, za zaštitu povrća, za hemijska ispitivanja i za ispitivanje i kontrolu kvaliteta semena. Institut raspolaže neophodnom mehanizacijom za proizvodnju semenskih i merkantilnih useva različitih povrtarskih i ratarskih vrsta, poseduje magacinski prostor za skladištenje i čuvanje semena i mašine za doradu i pakovanje semena.
Sistem menadžmenta kvaliteta je u funkciji stalnog nastojanja Instituta da u svom poslovanju što profesionalnije i sadržajnije poveže povrtarsku proizvodnju sa najnovijim rezultatima naučnoistraživačkog rada. Krajnji cilj je zadovoljan kupac – proizvođač povrća. Stručnost i ažurnost postojećeg naučno-istraživačkog kadra, laboratorije, biblioteka, celodnevni slobodni pristup internetu stoje na raspolaganju odabranim mladim ljudima koji odluče da se usavršavaju iz oblasti povrtarstva u Institutu.
Od svog osnivanja 1946. godine, do danas, Institut je iznedrio veliki broj istraživača koji su dali izuzetan doprinos razvoju povrtarstva u našoj zemlji, bilo pisanjem svojih naučnih radova, bilo stvaranjem novih sorti i hibrida povrtarskog bilja.
Imajući u vidu kadrovsku i materijalnu organizaciju rada Instituta, broj stvorenih sorti povrća i njihov plasman na tržištu, može se reći da Institut za povrtarstvo danas predstavlja jednu od vodećih naučnih i semenskih ustanova u oblasti povrtarstva u Srbiji.
